5 apr 2025

Wat ik vond in Leven met verlies

📘 Leven met verlies – rouwen terwijl er niemand overleden is

M.A. Buitink-Heijblom


Rouwen terwijl er niemand overleden is

We hebben vaak een duidelijk beeld bij rouw: het verlies van een geliefde, een afscheid bij een graf. En dat beeld klopt — maar het is niet het enige. Rouw kan ook leven in mensen bij wie niemand gestorven is.

Dit boek opent juist dát onderwerp. Het gaat over verdriet dat niet altijd erkend wordt, niet altijd zichtbaar is — maar wel echt.
Afnemende gezondheid, verlies van werk, een kinderwens die uitblijft, een toekomst die uit beeld verdwijnt, een contact dat niet hersteld wordt.

In het begin las ik een soort van zoekend. Zou dit boek ook gaan over levend verlies?
En gaandeweg merkte ik: ja. Het is juist een goed boek hierover.

Rouw en verdriet draag je met je mee

“Soms wordt tegen een rouwende gezegd dat hij zijn rouw en verdriet een plaatsje moet geven...”

De auteur zegt dat het geen goed advies is. Want rouw is geen voorwerp. Geen iets wat je kunt parkeren.
Ik leer: rouw en verdriet zijn wonden. Je draagt ze met je mee. Soms open en rauw, soms stil en bedekt.
Ze verdwijnen niet — ze worden deel van wie je bent.

De vier rouwtaken in het boek kende ik al wel. Maar ik vroeg me af: hoe werkt dat bij levend verlies?

  1. De werkelijkheid onder ogen zien

  2. De pijn ervaren

  3. Je aanpassen aan een leven zonder

  4. Weer leren houden van het leven, mét het verlies

Als verlies geen afgerond iets is, maar blijft terugkomen…
Als er geen tastbaar afscheid is…
Dan duikel je soms terug naar punt één — opnieuw, onverwacht.

“Triggers zijn en blijven moeilijk. Hoe dichterbij, hoe meer last zo’n trigger veroorzaakt.”

Levend verlies in woorden

Het boek benoemt helder het verschil tussen rouw na overlijden en rouw terwijl niemand gestorven is:

“Het uiten van gevoelens van rouw vanwege levend verlies stuit op onbegrip.
Rouw vanwege levend verlies ebt niet weg, maar is chronisch van aard.
Het kent geen rituelen of gebruiken.”

Wat een opluchting om dat zwart-op-wit te lezen. Zoveel herkenning.

En dan was er dit:

“Een rouwende heeft een plekje nodig waar hij even zichzelf kan zijn...
waar men niet op zijn qui-vive hoeft te zijn.”

Wat is dat waar. Wat heb ik dat gemist.
Levend gemis durf je niet altijd te uiten.
Het voelt raar. Je bent voorzichtig — ook omdat mensen er geen raad mee weten.
Wat zou het fijn zijn als er meer oog komt voor levend verlies.
Dat het bestaat. Dat er mensen zijn die het dagelijks meedragen.

Een zinnetje dat bleef hangen

Achterin het boek staan adviezen. Eentje bleef hangen:

“Maak een soort kalender met belangrijke data: de verjaardag van een onbereikbaar (klein)kind, de datum waarop contact verbroken werd…”

Zo eenvoudig. Niet om te blijven hangen, maar om serieus te nemen wat iedere keer zo'n pijn doet.

Misschien krijg jij ook zin om het te lezen. Woon je dichtbij? Dan mag je het van me lenen. Het is inmiddels een doorgeefboek geworden — daarom is er een echt leen-lijstje. Laat het me weten, dan zet ik je erbij. 

Ken jij een boek of stukje dat jou hielp in rouw of verlies?

📖 Leven met verlies

✍️ M.A. Buitink-Heijblom
📚 192 pagina’s | paperback
📆 14 oktober 2024
🏷️ Uitgeverij Groen
🖼️ Geen illustraties, wel genoeg herkenning

3 opmerkingen:

  1. Psalm 23 speaks of "the valley of the shadow of death" rather than actual death. Is there something of that in this grief? Learning that the Shepherd is with us must be the great comfort.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Tijdens mijn huwelijk heb ik ontdekt dat mijn rouw een levend verlies genoemd wordt. Ik heb er in meerdere terreinen van mijn leven mee te maken. Het is fijn wanneer iemand dan begrip toont. Het boekje lijkt me interessant maar ik woon niet dichtbij helaas. Ik wens je Zijn bijstand in jouw verlies.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Levend verlies! Wat herkenbaar he. Het beheerst me aan alle kanten, ik heb het boekje bij mijn favo lijst gezet.
    Helaas niet bij de byb , maar...zet mij maar op je leenlijstje 😉

    BeantwoordenVerwijderen